در حال بارگذاری ...
یکشنبه 28 اردیبهشت 1404

روز بزرگداشت حکیم عمر خیام

۲۸ اردیبهشت ماه ؛ زادروز حکیم عمر خیام نیشابوری شاعر، فیلسوف، ریاضیدان، منجم و طبیب مشهور ایرانی گرامی باد.

 

۲۸ اردیبهشت ماه ؛ زادروز حکیم عمر خیام نیشابوری شاعر، فیلسوف، ریاضیدان، منجم و طبیب مشهور ایرانی و روز بزرگداشت وی می باشد.

خیام نیشابوری ، شاعر، فیلسوف، ریاضیدان، منجم و طبیب مشهور و از بزرگان علم و ادب اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم است که به قولی در ۲۸ اردیبهشت ۴۲۷ خورشیدی به دنیا آمد. حکیم ابوالفتح عمر بن ابراهیم از آنجا که افکار عمیق فلسفی خود را در قالب رباعیات فصیح درآورد و ابیاتی سرود که نمونه بارزی از فصاحت و روانی و بلندی معنا باشند، به عنوان شاعری خردگرا در سراسر جهان مشهور است.

زندگی حکیم عمر خیام نیشابوری

زندگی‌ حکیم‌ همچون‌ عقاید و اندیشه‌های‌ ژرف‌ و پوینده‌ او در هاله‌ای‌ از ابهام‌ فرو رفته‌ است‌ و افسانه‌هایی‌ که‌ به‌ این‌ دانشمند بزرگ‌ نسبت‌ داده‌اند حقایق‌ و زندگی‌ او را تا حدودی‌ با داستانهایی‌ غیر واقعی‌ درآمیخته‌ است‌. بنابر شواهد خیام‌ در ۲۸ اردیبهشت سال‌ 439 ه.ق‌ در نیشابور، شهری‌ که‌ به‌ آن‌ عشق‌ می‌ورزید و بخش‌ مهمی‌ از ایام‌ عمرش‌ را در آن‌ گذارند، به‌ دنیا آمده‌ است‌. دوران‌ کودکی‌ و ،نوجوانی‌ حکیم‌ نیز کاملا مشخص‌ نیست‌ ولی‌ بطور قطع‌ وی‌ مطالعات‌ خود در زمینه‌ علوم‌ معمول‌ آن‌ روز را در نیشابور سپری‌ کرده‌ و به‌ سبب‌ نبوغ‌ ذاتی‌ و ذهن‌ خلاق‌ و استعداد والای‌ خویش‌ به‌ دستاوردهای‌ شگرفی‌ نایل‌ آمده‌ است‌.

حکیم‌ عمر خیام‌ ظاهرا پس‌ از کسب‌ علوم‌ و معارف‌ عصر خویش‌ رهسپار سمرقند گشت‌ و در این‌ شهر مورد توجه‌ امیر قرخانیان‌ شمس‌الملک‌ نصربن‌ ابراهیم‌ قرار گرفت‌ و رساله‌ معروف‌ خود درباره‌ جبر را نیز در همین‌ زمان‌ به‌ رشته‌ تحریر در آورد.

خیام‌ سپس‌ عازم‌ اصفهان‌شد و به‌ خدمت‌ ملکشاه‌ سلجوقی‌ درآمد و به‌ اصلاح‌ تقویم‌ ایرانی‌ و بنای‌ رصدخانه‌ای‌ در اصفهان‌ همت‌ گماشت‌.سلطان‌ ملکشاه‌ در دوره‌ سلطنت‌ خویش‌ حکیم‌ جوان‌ را سخت‌ گرامی‌ داشت‌ و امکانات‌ فراوانی‌ برای‌ فعالیت‌های‌ علمی‌ در اختیار خیام‌ گذاشت‌. پس‌ از روی‌ کار آمدن‌ سلطان‌ سنجر سلجوقی‌ حکیم‌ عمر خیام‌ که‌ در زمره‌ ندمای‌ خاص‌ سلطان‌ ملکشاه‌ بود به‌ خدمت‌ وی‌ درآمد و حتی‌ سلطان‌ را که‌ دچار آبله‌ سختی‌ شده‌ بود مورد معالجه‌ و درمان‌ قرارداد ولی‌ سنجر هیچگاه‌ نظر مساعدی‌ نسبت‌ به‌ خیام‌ نداشت‌. از این‌ روی‌ وی‌ مدتی‌ کوتاه‌ پس‌ از بر تخت‌ نشستن‌ سلطان‌ سنجر به‌ زادگاه‌ خویش‌ نیشابور بازگشت‌ و باقیمانده‌ عمرش‌ رادر این‌ شهر به‌ انزوا و گوشه‌ نشینی‌ گذارند. حوادث‌ اواخر عمر خیام‌ ناقص‌ و ناکافی‌ است‌.