آیین نامه آموزشی
دوره‌های کاردانی و کارشناسی (پیوسته و ناپیوسته) دانشگاه فنی و حرفه ای
(ویژه دانشجویان ورودی 93 و بعد از آن)

 

مقدمه

به استناد بندهای 2، 8 و 12 ماده 3 آیین نامه شورای عالی برنامه ریزی آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (مصوب 93/07/28)، آیین‌نامه زیر تدوین و به اجرا گذاشته می‌شود:

ماده 1ـ  هدف

هدف از تدوین این آیین‌نامه، تنظیم امور آموزش دانشگاه برای تربیت نیروی انسانی متخصص، متعهد و متناسب با نیازهای جامعه و ایجاد  هماهنگی در فعالیت‌های آموزشی دانشگاه ها و موسسه های آموزش عالی کشور و استفاده بهینه از ظرفیت‌های موجود در ارتقای کیفیت آموزشی دانشجویان است.

ماده 2ـ تعاریف

1. وزارت: منظور وزارت علوم، تحقیقات وفناوری است.

2. دانشگاه: منظور هر یک از دانشگاهها و مؤسسه‌های آموزش عالی و پژوهشی (اعم از دولتی و غیردولتی) است که دارای مجوز تاسیس از مراجع ذیربط بوده؛ و مجری هر یک از دوره‌های کاردانی، کارشناسی ناپیوسته و کارشناسی پیوسته هستند.

3. آموزش رایگان: منظور آموزش دانشجو در طول سنوات مجاز دوره تحصیلی بدون پرداخت هزینه در دانشگاه هایی است که از بودجه عمومی دولت استفاده می‌کنند.

4. دانشـجـو: فردی  است که در یکی از دوره های آموزش عالی برابر ضوابط معین، پذیرفته شده، ثبت نام کرده، و مشغول به تحصیل است.

5. حضوری: منظور شیوه ای از آموزش است که دانشجو به ‌صورت تمام وقت درفعالیت های آموزشی دانشگاه شرکت ‌می‌کند.

6. غیر حضوری : منظور شیوه‌ای از آموزش است که حضور فیزیکی دانشجو در فعالیتهای آموزشی الزامی نیست.

7. نیمه حضوری: منظور شیوه­ای از آموزش است که بخشی از آن به صورت حضوری و بخشی از آن به صورت غیرحضوری انجام می‌شود.

8. راهنمای آموزشی: عضو هیات علمی آگاه و مسلط به امور آموزشی است که از سوی دانشگاه انتخاب می‌شود تا راهنمای تحصیلی دانشجو از تاریخ ورود تا دانش‌آموختگی باشد.

9. برنامه درسی: منظور مجموعه به هم پیوسته­ای از دروس هر رشته تحصیلی است که هدف مشخصی را دنبال می­کند و برنامه آن توسط شورای عالی به تصویب رسیده است.

10. واحد درسی: میزان درسی است که مفاد آن برای هر واحد نظری 16 ساعت، عملی یا آزمایشگاهی 32 ساعت، کارگاهی یا عملیات میدانی (بازدید علمی) 48 ساعت، کارورزی یا کار در عرصه 64 ساعت و کارآموزی 120 ساعت در طول یک نیمسال تحصیلی یا دورة تابستانی و طبق برنامه درسی مصوب اجرا می‌شود.

11. درس جبرانی: درسی است که به تشخیص گروه آموزشی، گذراندن آن برای رفع کمبود دانش یا مهارت دانشجو، درآغاز دوره تحصیلی مربوط ضروری است.

12. رشته تحصیلی: یکی از شعب فرعی از گروه های علمی است که به لحاظ موضوع کاملا مشخص است و از موضوعات گروههای علمی دیگر متمایز بوده و حداقل به یک کارایی مشخص می‌انجامد.

13. گرایش تحصیلی: هر یک از شعب یک رشته تحصیلی که ناظر بر تخصص آن باشد، که  اختلاف دروس در دو گرایش از یک رشته نباید از 7 درصد کل واحد های رشته کمتر و از 30 درصد کل واحدها بیشترباشد.

14. دوره کاردانی پیوسته: دورة تحصیلی است که پس از دوره متوسطه آغاز می‌شود و شامل دانش آموختگانی است که بدون گذراندن دروس پیش دانشگاهی وارد دوره کاردانی شده و حداقل با گذراندن 68 واحد درسی طبق برنامه درسی مصوب به دریافت مدرک کاردانی منتهی می‌شود.

15. دوره کاردانی ناپیوسته: دورة تحصیلی است که پس از دوره متوسطه آغاز می‌شود و شامل دانش آموختگانی است که با گذراندن دروس پیش ­دانشگاهی وارد دوره کاردانی شده و حداقل با گذراندن 68  واحد درسی طبق برنامه درسی مصوب به دریافت مدرک کاردانی منتهی می‌شود.

16. دوره کارشناسی پیوسته: دورة تحصیلی است که پس از دوره متوسطه آغاز می‌شود و حداقل با گذراندن 130 واحد درسی طبق برنامه درسی مصوب به دریافت مدرک کارشناسی منتهی می‌شود.

17. دوره کارشناسی ناپیوسته: دورة تحصیلی است که پس از دوره کاردانی (پیوسته وناپیوسته) آغاز می‌شود و حداقل با گذراندن 68واحد درسی طبق برنامه درسی مصوب به دریافت مدرک کارشناسی منتهی می‌شود.

18. گروه آزمایشی: مجموعه رشته‌های مختلف تحصیلی در دوره متوسطه است که با توجه به مواد آزمونی مشترک، دسته‌بندی می‌شود.

19. گروه آموزشی: بنیادی‌ترین واحد سازمانی دانشگاهی متشکل از تعدادی عضو هیأت علمی دارای تخصص مشترک در یک رشته علمی است که با ایجاد و راه اندازی آن رشته تحصیلی، در دانشگاه تشکیل می‌شود.

20. شورای آموزشی: یکی از شوراهای تخصصی اولین سطح سیاستگذاری بخشی دانشگاه می‌باشد که در حوزه معاونت آموزشی و تحصیلات تکمیلی به ریاست معاون آموزشی تشکیل می‌شود و نسبت به سیاستگذاری و برنامه‌ریزی به منظور ایجاد هماهنگی در امور اجرایی در بخش مربوط و ارائه به شورای دانشگاه و هیات رئیسه اقدام می نماید. شورای آموزشی می‌تواند اختیارات مشخص شده در این آیین‌نامه را به گروه آموزشی یا کمیته منتخب تفویض کند.

21. دانش‌آموخته: فردی است که یکی از دوره‌های تحصیلی را با موفقیت به پایان رسانده و برابر ضوابط معّین، گواهی یا مدرک تحصیلی مربوط را دریافت کرده باشد.

22. نیمسال تحصیلی: هر نیمسال تحصیلی شامل 16 هفته آموزش و دو هفته امتحانات پایانی است.

23. دوره تابستان: شامل 6 هفته آموزش و یک هفته امتحانات پایانی است.

ماده 3 ـ  شرایط عمومی و اختصاصی ورود به دوره

3-1. داشتن شرایط عمومی ورود به آموزش عالی برابر مصوبات وزارت.

3-2. احراز توانمندی علمی مطابق مصوبات وزارت.

ماده 4- نحوه اجرای دوره

آموزش در دانشگاه مبتنی بر نظام واحدی و به زبان فارسی انجام می‌شود.

تبصره: دانشگاه اختیار دارد در صورت توانایی، برنامه درسی مصوب شورای عالی برنامه ریزی آموزشی را منحصرا  برای دانشجویان خارجی در صورتی که به حد نصاب لازم برای تشکیل کلاس برسد با رعایت ضوابط و مفررات مربوط، به زبان انگلیسی ارائه نماید.

ماده 5 ـ  دانشگاه موظف است، برنامه های آموزشی و درسی مصوب شورای عالی برنامه ریزی آموزشی وزارت را برای دوره­ای که در آن با مجوز شورای گسترش آموزش عالی دانشجو پذیرفته است، اجرا نماید.

 تبصره : دانشگاه اختیار دارد حداکثر ده درصد از واحدهای درسی هر دوره را با اولویت دروس پایه و عمومی به جز دروس مجموعه معارف اسلامی و فارسی عمومی به صورت الکترونیکی (مجازی) با تأکید بر محتوای الکترونیکی و رعایت استانداردهای مصوب وزارت ارائه نماید.

ماده 6- دانشگاه موظف است، برای هدایت تحصیلی دانشجو از زمان پذیرش، یکی از مدرسان مرتبط با رشته تحصیلی دانشجو را به عنوان راهنمای آموزشی تعیین و اعلام کند.

ماده 7- دانشجو در هر نیمسال تحصیلی لازم است حداقل 12 و حداکثر 20 واحد درسی انتخاب کند. حداکثر واحد مجاز انتخابی در دوره تابستان 6 واحد درسی است.

تبصره 1: اگر میانگین نمرات دانشجویی در یک نیمسال حداقل 17 باشد، در اینصورت دانشجو با تأیید گروه آموشی در نیمسال تحصیلی بعد می­تواند حداکثر تا 24 واحد درسی اخذ نماید.

تبصره 2: چنانچه دانشجو در نیمسال آخر برای دانش آموختگی، حداکثر 24 واحد درسی باقی داشته باشد، بشرطی که میانگین کل وی بالای 10 باشد، می­تواند تا 24 واحد درسی اخذ نماید.

تبصره 3: در شرایط خاص که دانشجو با گذراندن حداکثر 8 واحد درسی دانش آموخته شود، با تایید گروه آموزشی، می­تواند واحد های مذکور را در تابستان اخذ نماید.

تبصره 4: دانشجو همزمان نمی­تواند از مفاد تبصره 2 و 3 این ماده استفاده کند.

تبصره 5: در صورتی که واحدهای انتخابی یا باقیمانده دانشجو در پایان هر نیمسال به تشخیص گروه آموزشی، بنا به دلایل موجه و خارج از اراده دانشجو به کمتر از 12 واحد درسی برسد در اینصورت این نیمسال به عنوان یک نیمسال کامل در سنوات تحصیلی وی محسوب می­شود. اما در مشروط شدن یا ممتاز شدن دانشجو (موضوع تبصره 1 همین ماده) بی ­تاثیر است (به عبارت دیگر، در شرایط مذکور، اگر میانگین دانشجو کمتر از 12 شد مشروط نیست واگر 17 و بالاتر شد ممتاز محسوب نمی‌شود.)

ماده 8- در صورتی که دانشجو در آخرین نیمسال تحصیلی برای دانش آموختگی حداکثر دو درس نظری داشته باشد، با تأیید گروه آموزشی و با رعایت سقف واحدهای آن نیمسال (موضوع تبصره های 2 و 3 ماده 7) می‌تواند دروس را به صورت معرفی به استاد در آن نیمسال یا دوره تابستان بگذراند.

تبصره: چنانچه دانشجویی قبلا یک درس عملی- نظری را اخذ ولی نمره قبولی کسب نکند اما دوره عملی درس فوق را گذرانده باشد، می­تواند با رعایت مفاد این ماده، بخش نظری آن درس را به صورت معرفی به مدرس اخذ نماید.

 1- اخذ درس به صورت معرفی به استاد برای دروس نظری – عملی با ماهیت غالب نظری امکان پذیر است.

 2- دانشجو می تواند درنیمسال آخر تحصیلی با داشتن حداکثر 24 واحد و به شرط داشتن میانگین کل نمرات حداقل 10 ، حداکثر دو درس با ماهیت نظری غالب که ارائه نشده باشد و یا تداخل داشته باشد را با تائیدگروه آموزشی به صورت معرفی به استاد اخذ نموده و در همان نیمسال تحصیلی امتحان دهد.

تبصره 1- دانشجو موظف است ثبت نام معرفی به استاد را در بازه انتخاب واحد انجام دهد.

تبصره 2 - چنانچه دانشجوی متقاضی بهره مندی از دستور العمل معرفی به استاد در نیمسال مورد نظر ،هیچ درسی غیر از دروس معرفی به استاد نداشته باشد می تواند با موافقت گروه در هفته پنجم یا دهم نیمسال و یا در امتحانات دوره تابستان امتحان دهد.

تبصره 3- دستورالعمل اجرایی مربوط ، توسط مدیریت خدمات آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه با هماهنگی معاونین آموزشی ، پژوهشی و تحصیلات تکمیلی دانشکده ها تهیه و ابلاغ خواهد شد .

تبصره 4- چنانچه به هر دلیلی دانشجو درس معرفی به استاد را در بازه ثبت نام انجام ندهد، با درخواست مسائل آموزشی و نظر معاون آموزشی دانشکده ثبت نام در طول ترم صورت می پذیرد.

 3- دانشجویان مشمول این ماده تنها یکبار امکان بهره مندی از تسهیلات معرفی به استاد را در طول تحصیل خواهند داشت. در صورت عدم اخذ نمره قبولی در دروس اخذ شده به صورت معرفی به استاد، دانشجو موظف است دروس باقیمانده را اخذ و در کلاس های مربوط به آنها شرکت نماید.

ماده 9- چگونگی و ترتیب ارائه تمامی دروس هر دوره و هر رشته با رعایت پیش نیاز (تقدم و تاخر) هر درس طبق برنامه درسی مصوب بر عهده گروه آمورشی است.

تبصره: دانشجو در آخرین نیمسال تحصیلی از رعایت مقررات مربوط به این ماده معاف است.

ماده 10- تعداد واحدهای جبرانی با تشخیص گروه آموزشی صرفاً برای کارشناسی ناپیوسته حداکثر 6 واحد می­باشد و نمره دروس جبرانی در میانگین نیمسال و کل محاسبه نمی‌شود.

تبصره: دانشگاه اختیار دارد برای دانش آموختگان دوره کاردانی پیوسته (فاقد مدرک پیش دانشگاهی) که معدل کل آنها زیر 14 است و در دوره کارشناسی ناپیوسته در رشته غیرمرتبط (به تشیص گروه آموزشی) پذیرفته شده اند حداکثر 20 واحد درسی جبرانی ارائه کند. نمره این دروس در میانگین نیمسال و کل  محاسبه نمی‌شود.

ماده 11- آموزش رایگان برای هر دانشجو، در هر دوره تحصیلی صرفاً یکبار و در یک رشته تحصیلی امکانپذیر است.

ماده 12 ـ  دانشجوی مشمول آموزش رایگان در دانشگاههای دولتی، درصورت حذف یا عدم کسب نمره قبولی در هر درس، برای انتخاب مجدد آن درس، در صورتیکه سنوات مجاز تحصیلی دانشجو تمام شده باشد موظف به پرداخت هزینه مربوط طبق مصوبه هیأت امنای دانشگاه می‌باشد.

ماده 13 ـ دانشجوی مشمول این آیین نامه می‌تواند در دوره‌های غیر حضوری که منتهی به مدرک تحصیلی می‌شود، مطابق مصوبات مربوط به صورت همزمان تحصیل کند.

تبصره: تحصیل همزمان دانشجویان استعدادهای درخشان بر اساس مصوبات شورای هدایت استعدادهای درخشان وزارت انجام می‌شود.

ماده 14- برنامه ریزی و تصمیم گیری درباره چگونگی و زمان حذف و اضافه، حذف اضطراری دروس، اعلام و ثبت نمره، تاریخ تجدید نظر و غیره طبق شیوه نامه اجرایی مصوب شورای آموزشی دانشگاه انجام می‌شود.

ماده 15- مدت مجاز تحصیل در دوره های کاردانی (اعم از پیوسته و ناپیوسته) و کارشناسی ناپیوسته دو سال و در دوره های کارشناسی پیوسته چهار سال است.

تبصره 1: دانشگاه اختیار دارد در شرایط خاص و با تصویب شورای آموزشی دانشگاه، حداکثر یک نیمسال برای دوره های کاردانی و کارشناسی ناپیوسته و حداکثر دو نیمسال برای دوره کارشناسی پیوسته، مدت  مجاز تحصیل را افزایش دهد. چنانچه دانشجو در این مدت دانش آموخته نشود از ادامه تحصیل محروم خواهد شد.

تبصره 2: هزینه افزایش سنوات تحصیلی طبق تعرفه مصوب هیأت امناء دانشگاه از دانشجویان مشمول آموزش رایگان دریافت می‌شود.

ماده 16- ارزیابی پیشرفت تحصیلی دانشجو در هر درس توسط مدرس آن درس و براساس حضور فعالیت در کلاس، انجام تکالیف و نتایج امتحانات انجام می­شود و به صورت عددی از صفر تا بیست محاسبه می‌شود.

تبصره 1: برگزاری آزمون کتبی برای دروس نظری الزامی است.

تبصره 2: نمرات دروس تمرین دبیری، کارآموزی و کارورزی، عملیات صحرایی، کار در عرصه و دروسی که در برنامه درسی مصوب، با پروژه ارائه می­شود، در صورتی که به تشخیص مدرس و تأیید گروه آموزشی مربوط، تکمیل آنها در طول یک نیمسال تحصیلی میسر نباشد، ناتمام تلقی می­شود، قطعی شدن نمره ناتمام طبق شیوه نامه ماده 14 انجام می‌شود.

مصوبه شورای آموزشی دانشگاه: نمره ناتمام باید حداکثر ظرف مدت چهل و پنج (45) روز از تاریخ پایان امتحانات، به نمره قطعی تبدیل شود.

ماده 17- حضور دانشجو درتمام جلسات درس دوره‌های حضوری الزامی است.

تبصره 1: اگر دانشجو در درسی بیش از سه شانزدهم جلسات یا در جلسه امتحان پایان نیمسال آن درس غیبت کند، چنانچه غیبت دانشجو به تشخیص شورای آموزشی دانشگاه غیرموجه تشخیص داده شود، نمره آن درس صفر و در صورت تشخیص موجه، آن درس حذف می‌شود. در این صورت رعایت حد نصاب 12 واحد در طول نیمسال برای دانشجو الزامی نیست ولی نیمسال مذکور به عنوان یک نیمسال کامل جزو سنوات تحصیلی وی محسوب می‌شود.

 تبصره 2: در شرایط خاص، حذف تمام دروس یک نیمسال تحصیلی با درخواست کتبی دانشجو و تأیید شورای آموزشی دانشگاه قبل از شروع امتحانات و با احتساب در سنوات تحصیلی امکان پذیر است.

تبصره 3: دانشجو می‌تواند با رعایت مفاد تبصره 1 این ماده، در صورت اضطرار تا دو هفته قبل از شروع امتحانات پایان نیمسال، صرفاً یک درس نظری را با تأیید گروه آموزشی حذف کند به شرط آن که تعداد واحدهای باقیمانده دانشجو کمتر از 12 واحد نشود.

ماده 18- حداقل نمره قبولی در هر درس 10 است.

تبصره 1: دانشجویی که در هر نیمسال در یک یا چند درس نمره قبولی کسب نکند چنانچه در نیمسال های بعدی، درس یا دروس مذکوررا با نمره  قبولی بگذراند، نمره یا تمام نمره­ های مردودی قبلی در ریز نمرات تحصیلی دانشجو، فقط ثبت و باقی می­ ماند اما این نمره ها در محاسبه میانگین کل دوره بی‌اثر و صرفاً آخرین نمره قبولی در آن درس ملاک محاسبه میانگین کل دوره خواهد بود.

تبصره 2: گذراندن دروس با استفاده از تبصر1، صرفاً برای محسابه میانگین کل دوره تحصیلی در هنگام دانش آموختگی می­باشد و مشروطی دانشجو در نیمسال های قبل را خنثی نمی‌کند.

تبصره 3: تسهیلات این ماده شامل دانشجویانی که به دلیل تقلب و یا حکم کمیته انضباطی، نمره مردودی دریافت می‌کنند، نمی‌شود.

ماده 19- چنانچه میانگین نمرات دانشجو در هر نیمسال تحصیلی کمتر از 12 باشد، دانشجو در آن نیمسال مشروط تلقی می­شود و در نیمسال بعدی حداکثر می­تواند تا 14 واحد درسی انتخاب کند.

تبصره: چنانچه دانشجویی در دوره کاردانی و کارشناسی ناپیوسته دو نیمسال و در دوره کارشناسی پیوسته 3 نیمسال اعم از متوالی یا متناوب مشروط شده باشد، از تحصیل محروم می‌شود.

ماده20- دانشجو می­تواند با رعایت سنوات مجاز تحصیل، در دوره کاردانی و کارشناسی ناپیوسته، یک نیمسال و در دوره کارشناسی پیوسته حداکثر دو نیمسال از مرخصی تحصیلی استفاده کند.

تبصره 1: مدت مجاز مرخصی زایمان، دو نیمسال تحصیلی و بدون احتساب در سنوات تحصیلی است.

 تبصره 2: مدت مجاز مرخصی پزشکی، در صورت تأیید پزشک معتمد دانشگاه و شورای آموزشی ، حداکثر دو نیمسال تحصیلی و بدون احتساب در سنوات تحصیلی است.

تبصره 3: بررسی سایر مصادیق مرخصی تحصیلی (مانند مأموریت همسر یا والدین و ...) حداکثر تا دو نیمسال تحصیلی و بدون احتساب در سنوات مجاز، در اختیار شورای آموزشی دانشگاه است.

تبصره 4: دانشجو می­تواند با تشخیص شورای آموزشی دانشگاه از مجموع مرخصی­های مذکور در این ماده و تبصره­ های مندرج در آن بهره‌مند شود.

ماده21- ثبت نام نکردن دانشجو در هر نیمسال تحصیلی، انصراف از تحصیل محسوب می­شود.

تبصره: تصمیم گیری در مورد بازگشت به تحصیل دانشجوی منصرف از تحصیل بر عهده شورای آموزشی دانشگاه است.

ماده 22- دانشجوی متقاضی انصراف از تحصیل، باید درخواست انصراف خود را شخصاً و به صورت کتبی به اداره آموزش دانشگاه تسلیم کند. دانشجو مجاز است فقط برای یک بار و تا دو ماه از تاریخ ارائه درخواست، تقاضای انصراف خود را پس بگیرد. درغیر اینصورت، پس از انقضای این مهلت، حکم انصراف از تحصیل وی صادر می‌شود.

 ماده23- دانشجوی دوره های کاردانی و کارشناسی پیوسته با داشتن شرایط زیر می­تواند از یک رشته یا گرایش به رشته یا گرایش دیگر تحصیلی در همان دانشگاه تغییر رشته یا گرایش دهد.

الف) وجود رشته یا گرایش مورد تقاضای دانشجو در دانشگاه

ب) موافقت گروه آموزشی مبدأ و مقصد و با تأیید شورای آموزشی دانشگاه

ج) کمتر نبودن نمره‌های اکتسابی دانشجو در آزمون سراسری گروه آزمایشی ذی‌ربط از نمره آخرین فرد پذیرفته شده در آن رشته یا گرایش در دانشگاه و در سال پذیرش با تأیید سازمان سنجش آموزش کشور

د) امکان ادامه تحصیل دانشجو در رشته یا گرایش جدید درسنوات مجاز باقیمانده

تبصره: دانشجو صرفاً در هر دوره تحصیلی برای یکبار می‌تواند با رعایت شرایط این ماده، تغییر رشته یا گرایش دهد.

 ماده24- تغییر رشته از دوره­های پایین به دوره های بالاتر، از غیردولتی به دولتی، از شبانه به روزانه، از غیرحضوری به نیمه حضوری و حضوری ممنوع است ولی برعکس آن مجاز است.

تبصره: تغییر رشته دانشجویی که پذیرش وی در دوره از طریق بدون آزمون می­باشد به رشته­هایی که پذیرش در آنها از طریق آزمون سراسری صورت گرفته باشد، ممنوع است.

ماده 25 - تغییر رشته دانشجو در دوره کارشناسی ناپیوسته ممنوع است، اما تغییر گرایش با داشتن شرایط و ضوابط ذکر شده درماده 23 امکان‌پذیر است.

ماده 26-  میهمانی و انتقال دانشجو مطابق آیین‌نامه میهمانی و انتقال دانشجویان دوره‌های کاردانی و کارشناسی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی دولتی و غیردولتی مصوب وزارت انجام می­شود.

ماده 27 ـ  انتقال توأم با تغییر رشته یا گرایش در صورت احراز شرایط (موضوع مواد 28،27،26،25) و با کسب موافقت دانشگاه های مبداء و مقصد، فقط برای یک بار امکانپذیر است.

ماده 28 - معادل سازی و پذیرش واحدهای درسی گذرانده شده دانشجو براساس دستورالعمل اجرایی مصوب شورای آموزشی دانشگاه امکان پذیر است.

تبصره 1: به ازای هر 12 تا 20 واحد از دروس معادل سازی شده، یک نیمسال از سنوات مجاز تحصیلی دانشجو کاسته می­شود.

تبصره 2: معادل سازی دروس صرفاً در شیوه­ های آموزشی هم عرض زیر صورت می­گیرد:

الف) واحدهای گذرانده دانشجوی حضوری به دوره­ های حضوری، نیمه حضوری یا غیر حضوری

ب) نیمه حضوری به نیمه حضوری و غیرحضوری

ج) غیر حضوری به غیر حضوری

ماده 29 ـ  ملاک دانش آموختگی برای دوره های کاردانی، کارشناسی پیوسته و ناپیوسته داشتن میانگین کل حداقل 12 در پایان دوره است. تبصره: چنانچه میانگین کل دانشجویی پس از گذراندن تمام واحدهای درسی آن دوره کمتر از 12 باشد تنها یک نیمسال با رعایت سقف مجاز سنوات تحصیلی به وی فرصت داده می‌شود تا با اخذ مجدد حداکثر 20 واحد از درسهایی که با نمره کمتر از 12 گذرانده است، میانگین کل دروس اخذ شده خود را به حداقل 12 برساند و مدرک  تحصیلی دوره را دریافت کند در غیر این صورت از تحصیل محروم می‌شود.

ماده 30 ـ در صورتی که دانشجوی منصرف یا محروم از تحصیل در دوره کارشناسی پیوسته حداقل 68 واحد درسی (شامل حداکثر 10 واحد دروس عمومی و مابقی از سایر دروس دوره) را با نمره قبـولی گذرانده و میانگـین کل دروس گذرانده وی 12 یا بالاتر باشد، در این صورت
می‌تواند مدرک دوره کاردانی همان رشته را دریافت کند. در غیراین صورت ، به دانشجوی مذکور و همچنین به دانشجوی منصرف یا محروم از تحصیل در دوره کاردانی و کارشناسی ناپیوسته، فقط گواهی مبنی بر تعداد واحدهای گذرانده شده داده خواهد شد.

تبصره 1: در صورتی که دانشجوی منصرف یا محروم از تحصیل در دوره کارشناسی پیوسته بیش از واحدهای مورد نیاز دوره کاردانی را  با نمره قبولی گذرانده باشد در این صورت دانشگاه دروسی را ملاک میانگین کل برای صدور مدرک کاردانی قرار می دهد که میانگین کل دانشجودر آن دروس، 12 یا بالاتر شود.

تبصره 2: صدور مدرک کاردانی حسب تقاضای دانشجو و صرف نظر از وجود دوره کاردانی مصوب در آن رشته یا مجری بودن دانشگاه محل تحصیل دانشجو انجام می شود.

ماده 31 ـ  تاریخ دانش آموختگی، زمان ثبت  آخرین نمره‌ درس دانشجو در اداره آموزش دانشگاه است.

ماده 32 ـ  مسئولیت حسن اجرای این آیین‌نامه و هرگونه پاسخگویی قانونی مرتبط بر آن بر عهده دانشگاه است و نظارت بر اجرا و تفسیر مفاد آن بر عهدة معاون آموزشی وزارت است.

ماده 33 ـ این آیین ­نامه در یک مقدمه و 33 ماده و 34 تبصره در جلسه شماره 859 مورخ 93/12/16  به تصویب شورای عالی برنامه ریزی آموزشی رسید و برای دانشجویان ورودی سال 94-93 و پس از آن و نیز تمام دانشجویانی که در زمان ابلاغ این آیین نامه، شاغل به تحصیل هستند به شرطی که خللی در تحصیل ایشان ایجاد نکند لازم الاجرا است و تمام آیین نامه ­ها و بخشنامه های مغایر با آن لغو و بلا اثر اعلام می‌شود.